किल्ले विसापूर
 |
| किल्ले विसापूर |
ट्रिप आणि ट्रेकला जे काहि करू नये ते ते आपल्या दोस्तांनी अगदी काटेकोर पने पाळल होत ! नको असलेल्या नियमांच पालन केल आणि मंदार , चेतन ह्यांनी वेगल्याच वाटेने गाडी टाकली , मग उडालेली धांदल आणि फोना-फोनि
डायरेक्ट गडा पाशी भेटा अस सांगून फोन ठेवला , आणि दोन्ही बाजुनि हिरवीगार झाडी , आणि अस्सल मानुसकीचा प्रांत दिसत होता , गाव म्हंटल की आल ते साधेपण आणि खरेपण, वाटेवरच्या बामनोली गावत एक माउली अंगन सारवताना दिसली , सण दिवाळीचा , होता भाऊ बिजेचा!
भरल्या गोंदल्या हाताने अंगनातल्या प्रत्येक काना-कोप-र्यात सारवून त्या विठाईने रांगोळी साकारण्यास सुरुवात केलेली , ते सात्विक दृश्य डोळ्यात साठवून आम्ही पुढे गेलो , वाटेत एक खिंड लागली
त्या खिंडीत जाताना इतिहासाच्या बाहुकक्षात जातोय असच मनाला क्षणार्धासाठी वाटून गेल , दोन्ही बाजूने अस्मानीस लागलेले उंचच उंच खिंडीचे लाल मातीचे दगडशिळ , ह्या दगडशिळांच्या छातीत रांगडी बाणा हा महाराजांनीच भरला असावा !
उन्हानतल्या प्रवासाने कपाळ घमाणे डबडबल होत , महाराजांच्या मुलाखत
किल्ल्याच्या दिशेने स्वार झालेले अनेक शिलेदार दृष्टिस पडले , सह्याद्रि महाराजांचा मावळी मुलख , ह्यात कित्येक पिढ्यांनी आपल्या रक्ताने न्हाऊ घातलेल्या मातीचा रक्तचंदनी भंडारा स्वरांच्या वाटतोड प्रवासाच्या धूळ फेकीने आपोआपच घामाळलेल्या कपाळावर चढला जात होता , दगड धोंड्यांची वाट मागे टाकत किल्ले लोहगडाच्या पायथ्याशी भरधाव वाहन थांबली ! कित्येक राज्यांच्या , कित्येक जिल्ह्यांच्या वेगवेगळ्या असामी तीथ जिजाऊ पुत्राच्या अशक्य वाटणाऱ्या परंतु शक्य केलेल्या इतिहासाचे दर्शन करण्यास आले होते, गड पायथ्याशी तहान भागवून आम्ही शेलारखिंडतून किल्ले विसापुर कड धाव घेतली , किल्ले विसापुर नजरेच्या टप्प्यात आला , किल्ल्याच्या देखण्या बुरुजावर फडफडत असलेला भगवी ठीपका दिसला आणि उरात रक्तलाटांची सळसळ उठली !
किल्ल्याच्या दिशेने स्वार झालेले अनेक शिलेदार दृष्टिस पडले , सह्याद्रि महाराजांचा मावळी मुलख , ह्यात कित्येक पिढ्यांनी आपल्या रक्ताने न्हाऊ घातलेल्या मातीचा रक्तचंदनी भंडारा स्वरांच्या वाटतोड प्रवासाच्या धूळ फेकीने आपोआपच घामाळलेल्या कपाळावर चढला जात होता , दगड धोंड्यांची वाट मागे टाकत किल्ले लोहगडाच्या पायथ्याशी भरधाव वाहन थांबली ! कित्येक राज्यांच्या , कित्येक जिल्ह्यांच्या वेगवेगळ्या असामी तीथ जिजाऊ पुत्राच्या अशक्य वाटणाऱ्या परंतु शक्य केलेल्या इतिहासाचे दर्शन करण्यास आले होते, गड पायथ्याशी तहान भागवून आम्ही शेलारखिंडतून किल्ले विसापुर कड धाव घेतली , किल्ले विसापुर नजरेच्या टप्प्यात आला , किल्ल्याच्या देखण्या बुरुजावर फडफडत असलेला भगवी ठीपका दिसला आणि उरात रक्तलाटांची सळसळ उठली !
 |
| किल्ल्यावरील शिवपुत्र गणेश |
ऐ भाई लोग! अशी साद मी घातली पुढ पुढ पळनारे मागे वळाले भगवी रंगाच्या दिशेने मी बोट करत त्यांना विषय आणि जागा गंभीर आहे हे दाखवून दिल !
 |
| नांदीच्या गळ्यातील घंटीहार |
 |
| मिशिवाला मारुती |
सगळे तिथला ठाव घेण्यासाठी सरसावू लागले सोबत चरणाऱ्या म्हशी आणि रेडे नविन पाहुणे पाहून तिथच तातकळले , एका बाजूने ढसाळलेल महादेव मंदिर त्या समोरील दोन नंदी , विजयस्तंब हे त्या जागेची शोभा वाढवत होते , विजयस्तंबा वरील गणपतीची कोरीव मूर्ती अत्यंत देखनी सुबक होती त्यावर शेंदुरी थाट उधळला होता , अलीकडच्या नंदीच्या गल्यातला घंटी हार कोण्याएका शिलागीराने कलेच्या मुक्त उधळनीत ईतका जिवंत करुण ठेवला होता की ती गळ्यातली घंटी खरी की काय ! असा प्रश्न पड़ावा , शिव मंदिरात प्रवेश केला शिवलिंग भर दुपारच्या उन्हात चमकत होत , त्या वरील फुले आणि पुष्पहार सात्विकतेत भर टाकित होते , माथा टेकवून उलट्या पाउलांनी मंदिरातून बाहेर आलो , श्वास तो पर्यंत शांत , स्थिर झालेला थोड्या वेळ बसून गारदी दिमाखात ऊभा झालो , ती वेळ होती साद घालण्याची !
शिवछत्रपतींच्या अल्काबांच्या लंब्या मावळी आवाजातल्या गगनभेदी ललका-र्या घुमल्या ! गडावर असलेल्या दोन इमारती डोळे भरून पहिल्या, ट्रेक साठी आलेल्या पर्यटकांनी तीथ चूल मांडलेली असावी अशी चुल मांडणी तिथ दिसते , गुलहौशी पर्यटकांची इथ वरदळ असणार हे तीथ असणाऱ्या कच-र्या वरुण साफ जाणवते , आमच्यातल्यात एका अनुपस्तित वात्रट कार्ट याच्या नावांन खडी तुडवत , बोट मोडत फटका सुरु होता, आज पर्यंत शाबूत असलेल्या देखान्या तटबंदीच्या गवाश्यातुन बघताना गडाखालील झाडी आणि पाऊल वाटा स्पष्ट दिसतात , 4 मार्च 1818 साली जनरल प्रोथर ह्या इंग्रजांने विसपुर घेतला आणि त्या मूळ लोहगड देखिल पडला ,
मिशिवाल्या मारुतिचि मूर्ती गडफटका मारताना आम्हाला दिसली , शेंदुरी रंग फासलेली महारुद्राची मूर्ती तिच वेगळे पण दाखवून देते , रामदूताची शेपुट गुंडाळे घातलेली बारीक कोरीव काम केलेली आहे , ह्या मूर्तीच्या शिलागिराने शिळेचा एकही भाग बोलता करण्यावाचून सोडला नव्हता , ह्या शिल्पमूर्ती मधून बजरंगबलीच्या ताकतीच , अवताराच दर्शन होत , त्यात मांडलेल भावकौशल्य बघून हात आपोआप जोडले जातात ,थोड़ पुढे येऊन चुन्याचा घाणा नजर खेचून घेतो त्या घाण्याची रुंदी लांबी विचार करण्यास भाग पाडते !
सूर्य अस्तला चलला होता , आकाशात भगवी रंग विस्तारत होता , बुरुजावर फड़फडनारा भगवी जरीपटका आणि आकाश यांच नात पिता पुत्राच आहे की काय अस प्रश्न मनात येऊन गेला , दोघेही अगदी एकरूप एकरंगी झाले होते
आल्या मार्गी किल्ल्याचा निरोप घ्यायला आमची पाऊल ढासळलेल्या तटबंदीच्या दिशेने वळाली आणि आम्ही पाय उतार झालो
 |
| प्रतिबिंब |
आल्या मार्गी किल्ल्याचा निरोप घ्यायला आमची पाऊल ढासळलेल्या तटबंदीच्या दिशेने वळाली आणि आम्ही पाय उतार झालो
-------गौरव सुर्यकांत.सोनसळे
९७६६७७४४६२
